Bezoek aan Utopia Eiland met Christianne van der Wal

Jochem Gieles Christianne van der Wal Odile de Man Dop van Ulzen

Liberaal Groen is samen met Christianne van der Wal, kandidaat 5 voor de Tweede Kamer van de VVD, op bezoek geweest bij Stichting Weerwoud en Wilder Land op Utopia Eiland in Almere.

Stichting Weerwoud onderzoekt op het eiland, dat werd aangelegd voor de Floriade, hoe en welke vormen van boslandbouw, of agroforestry, in Nederland kunnen worden opgeschaald. Agroforestry maakt bomen en struiken weer onderdeel van het boerenbedrijf. Ze leggen koolstof vast en openen met hun wortels de grond, waardoor nutriënten en water beter worden opgenomen. Een gecombineerd teeltsysteem bevordert ook de stikstofkringloop: bomen nemen via hun wortels stikstof op uit de diepere bodem, die daardoor niet uitspoelt als nitraat, en leggen stikstof vast in bladafval en wortelresten. Vogels en andere natuurlijke plaagbestrijders vinden in de bomen beschutting. Chemische gewasbeschermingsmiddelen worden goeddeels overbodig. Zo draagt agroforestry bij aan het herstel van natuur en biodiversiteit.

Boslandbouw is niet hetzelfde als een voedselbos, benadrukte de ontwerper van Utopia Eiland en voorzitter van Stichting Weerwoud, Xavier San Giorgi. Een voedselbos kan een aanvulling zijn op landbouw – of een woonwijk. In agroforestry wordt gezocht naar alternatieven voor gangbare akker- en tuinbouw.

Omschakelen gaat niet van de een op de andere dag. Zo geven walnotenbomen pas na acht jaar vruchten. Amandelen en zwarte bessen groeien een stuk sneller. Voor andere planten moeten nieuwe verdienmodellen worden geworden.

Zo groeien tussen de eenjarige gewassen op Utopia Eiland meerjarige kruiden, zoals citroenmelisse, goudsbloem, korenbloem en smalle weegbree. In de gangbare akker- en tuinbouw worden dit soort ‘onkruiden’ verdelgd, omdat ze concurreren met gewassen. Maar insecten zijn er dol op. Zo overwinteren lieveheersbeestjes tussen de (on)kruiden op Utopia Eiland. ‘s Zomers beheersen die plagen van bladluizen. Van de kruiden maakt Wilder Land siroop en thee.

Jochem Gieles van Wilder Land lichtte toe dat zij met tientallen boeren samenwerken om inheemse kruiden in Nederland terug te brengen. Daar gedijen niet alleen lieveheersbeestjes bij; de bloemen van deze kruiden trekken ook bijen en andere bestuivers aan die weer de natuurlijke groei van gewassen bevorderen. Zo creëert Wilder Land een verdienmodel voor boeren die bijdragen aan het herstel van biodiversiteit. Met de bloemen en kruiden maakt Wilder Land naast (ijs)thee ook bieren, kombucha en pasta.