In Nederland wordt op grote schaal biomassa bijgestookt in kolencentrales. Ook zijn er plannen om centrales helemaal op biomassa te gaan stoken.
Er is in Nederland niet genoeg biomassa om in deze vraag te voorzien, dus moet dit uit het buitenland komen. In de praktijk betekent dit o.a. uit Canada en met name de VS. De vorm waarin deze biomassa wordt aangevoerd is ofwel in z.g. pellets ofwel in chips (houtsnippers). Zelfs als dit uit goed beheerde bossen komt betekent, dit dat de CO2-emissie aan de schoorsteen t.o.v. bijvoorbeeld kolen omhooggaat van ca. 1.000g CO2/kWh naar 1.200 CO2/kWh plus de indirecte emissie uit verwerking en transport van 200gr CO2/kWh. Dat wil dus zeggen dat per kWh we een stijging van 40 procent te verwerken krijgen t.o.v. kolen, waarvan een deel van de CO2-reductie pas later plaatsheeft.
Het argument vóór deze (bij)stook is dat het z.g. ‘korte-cyclus’ koolstof is en daarmee ‘dus’ CO2-neutraal: de CO2 uit biomassa die nu wordt verstookt wordt later weer opgenomen bij herbebossing. Dat is in principe correct en zou hebben kunnen helpen bij het halen van de doelstelling als we daar in 1970 mee waren begonnen. De CO2 die we nu uitstoten komt in de atmosfeer en wordt er over de komende 50-70 jaar weer uitgehaald als de herbebossing daadwerkelijk plaatsvindt. Omdat onze doelstelling voor het nationale stroometiket 0 gr CO2/kWh is in 2050, komt deze ‘redding te laat’. Bovendien blijven andere bezwaren voor het gebruik van biomassa uit hout, zoals de impact op biodiversiteit en aanhoudende luchtvervuiling bestaan.
Voorts is het goed om te beseffen dat Nederland gascentrales in de mottenballen heeft staan die slechts 450-500g CO2 per kWh (t.o.v. 1.400g voor kolen met bio-bijstook) produceren en dat de bio-bijstook zwaar gesubsidieerd is. Er gaat in tien jaar tijd meer exploitatiesubsidie naar bijvoorbeeld de huidige centrales met bio-bijstook dan de laatste drie nieuwe kolencentrales hebben gekost om te bouwen: €5,5 miljard. Vervelend is wel dat er weinig overblijft van de 6,5 procent hernieuwbare energie in Nederland als we de bio-bijstook stoppen, en we bungelen nu al onderaan de Europese lijstjes.
Liberaal Groen is van mening dat het gebruik van kolen voor elektriciteitsopwekking in Nederland niet zinnig is en dat de bio-bijstook de CO2-emissie op korte en middellange termijn verhoogt. Ook is Liberaal Groen geen voorstander is van langjarige exploitatiesubsidies. SDE+ subsidies en restwarmte uit kolencentrales vertragen een mogelijke uitfasering van kolencentrales.
Daarom vindt Liberaal Groen dat bio-bijstook geen goed idee, omdat het de CO2-concentratie verhoogt. Het gebruik van afvalhout kan lokaal worden ingezet. Omdat afvalhout verspreidt door het land ligt, is centrale bijstook lastig en duur. De schaal waarop biomassa nodig is voor structurele energieopwekking is vele malen groter dan er afvalhout is.
In plaats daarvan zouden andere schonere technologieën op basis van een eerlijke (en hogere) CO2-prijs competitief moeten worden uitgebaat. Liberaal Groen is zeker voorstander van de combinatie van elektriciteit en warmte-opwekking (ook zonder bio-bijstook) dit heet Warmte-Kracht-koppeling (WKK). Beter kunnen hernieuwbare bronnen worden ingezet voor de warmte basislast (85 procent) dichtbij en in de stedelijke omgeving en pieklast (van ca 15 procent) door gas WKK’s die op termijn op hernieuwbare brandstof worden overgezet bv op groene waterstof. Ter referentie verwijzen wij naar het rapport van CE Delft/ CMAG voor Den Haag waarin cijfermatig onderbouwd is dat dit een zeer reële optie is.
Wat de discussie over biomassacentrales extra onder de aandacht brengt is dat Nuon voornemens is om een biomassacentrale te bouwen in Diemen. Niet iedereen in de omgeving is daar blij mee. Een petitie tegen de centrale heeft 4600 handtekeningen opgeleverd, en Het Parool schrijft erover, zie hier.
Bovenstaande is een samenvatting/aanvulling van/op een Liberaal Groen artikel in het FD van juni 2016. Lees ook ons LinkedIn forum over dit onderwerp. Praat mee in de Liberaal Groen groepen op Facebook en Linkedin.
